Lạ lùng quyết định đình chỉ show diễn vì có Bà Tưng

Sự việc có nhẽ chỉ đến tai Sở rồi cả Cục Nghệ thuật trình diễn sau khi hình ảnh poster treo ở mặt tiền Quán bar Max 3 (Trần Khánh Dư) được chia sẻ trên facebook và phát tán trên mạng với tốc độ chóng mặt. Nội dung poster không có gì đặc biệt ngoài sự xuất hiện của cô gái trẻ Lê Thị Huyền Anh - người có nick ảo là Bà Tưng mặc chiếc áo ba lỗ để lộ một góc ngực với dáng vẻ khiêu khích. Cô gái này đã gây ra cơn sóng trong cuộc sống thực vốn khá buồn tẻ, rập khuôn của thị dân nước ta. Thực ra, Lê Thị Huyền Anh mới nổi lên vài tháng trở lại đây với cái tên gợi hình: Bà Tưng. Đến nay, cô gái này đã bị đóng đinh với các biểu đạt tiêu cực… Nhìn vào giới showbiz Việt Nam, Bà Tưng đến với quảng đại nhân dân không theo con đường lộ clip sex (như một nạn nhân lối sống ăn chơi sa đọa của tuổi xanh); không chụp ảnh nude (như một lời mời gọi tốt đẹp, hãy bảo vệ môi trường); không phải là con nhà nòi trong giới nghệ sĩ hát hay, đàn giỏi; biết qua trường lớp điện ảnh; không có nhiều tiền để nuôi bầu sô làm scandal bài bản... Có lẽ cái tội “lớn nhất” của Huyền Anh khiến cô trở nên nức tiếng là bộ ngực to không nằm trong áo lót; thái độ thách thức những người mặc áo lót và lôi kéo hàng chục nghìn người ái mộ (phần đông là nam giới) từ công khai đến lén lút vào facebook của cô để tiêu khiển trong tức tối. Sự tức giận của đám đông (cả nam và phụ nữ) bùng nổ khi cô đáng nhẽ phải là nữ sinh ngoan hiền (như những hình ảnh trước đây) theo cách từng lớp mặc định, thay vì tự làm bầu sô và biểu diễn trên sàn diễn facebook với thái độ khiêu khích, bất chấp dư luận, bất chấp đạo đức truyền thống trong phát ngôn, ăn mặc... Nếu số người follow Bà Tưng (một dạng cập nhật thông báo trên facebook) lan rộng bao nhiêu, thì làn sóng anti-Bà Tưng cũng tăng lên bấy nhiêu. Phản ứng phòng vệ trong thế giới ảo diễn ra, dù rất phức tạp, nhưng đa chiều và khá cân bằng. Trong khi đó, thái độ của thế giới thực lại mang đến bố cục thiên lệch đến nghô nghê. Ngày 28/6, trên Vietnamnet, nữ trạng sư trẻ tuổi Dương Hoài Vân - Đoàn luật sư TP.HCM - đã bất bình với Bà Tưng đến mức đã kê các tiêu chí đạo đức nghìn năm Á Đông, bản sắc văn hóa dân tộc của nước Việt để rồi kết án Lê Thị Huyền Anh có thể bị khép vào khung “truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy” theo Điều 253 Bộ Luật hình sự. Đáng sửng sốt, vị luật sư này lại không đi sâu vào quan điểm pháp lý mà chỉ dùng nó như công cụ hù dọa, răn dạy các bạn trẻ không được có “tư duy sai lệch về đạo đức”. Tuy nhiên, nếu ai đó bỏ chút thời gian đọc lại Điều 253 Bộ luật Hình sự thì sẽ thấy những cáo buộc trên bộc lộ trạng thái tư duy lệch lạc trong nhận thức luật pháp. Cụ thể: cứ vào đâu để trạng sư Vân xác định những clip cá nhân của cô Huyền Anh được xếp vào nhóm “vật phẩm đồi trụy”. Nếu cô Huyền Anh tự đăng lên trang cá nhân chủ nghĩa (dù có nghìn người tự vào xem), thì liệu có đủ để xếp vào nhóm hành vi “sao chép, lưu hành, chuyển vận, mua bán, tàng trữ” như khoản 1 Điều 253 BLHS quy định không? Thậm chí, nếu đúng như luật sư Vân quy kết Bà Tưng đã phạm luật, thì những tờ báo lớn tự động copy ảnh, download clip của Huyền Anh hẳn sẽ bị khép tội truyền bá, lưu hành, phát tán “vật phẩm đổi trụy” đến hạng triệu bạn đọc với số lượng từ lớn, rất lớn, thậm chí đặc biệt lớn. Xét cho cùng, nhiều tờ báo, trang tin điện tử vừa có đề tài ăn khách khi buôn bán hình ảnh cô và sau đó còn đóng luôn vai trò tòa án đạo đức để kết án cô và dạy dỗ bạn đọc. Nếu vị nữ trạng sư trên có thể quên luật do quá tức giận trước hiện tượng Bà Tưng, thì dường như cơ quan quản lý văn hóa lại vì Bà Tưng mà dễ xúc động hơn. Cụ thể: ông Tô Văn Động, người ra quyết định đình chỉ buổi trình diễn tại Max 3 chỉ vì nơi đó sẽ có sự xuất hiện của cô Huyền Anh. Lý do cấm là vì ở Hà Nội không thiếu nghệ sĩ, ca sĩ anh tài tại sao phải mời “Bà Tưng” biểu diễn. “Vì thế, chúng tôi đã đề nghị không cho nhân vật này biểu diễn” ông Động ngập ngừng khẳng định vì ông cũng biết cô gái này không phải là người mẫu, ca sĩ... Nên “khó có thể vận dụng xử phạt theo các quy định về biểu diễn nghệ thuật”. Nhưng ông Động liệu có lạm quyền không khi quyết định của ông có thể đi ngược Điều 3 Nghị định quy định về biểu diễn nghệ thuật (Số: 79/2012/NĐ-CP) trong chính sách của Nhà nước. Đó là “khuyến khích tổ chức, cá nhân Việt Nam thuộc mọi thành phần kinh tế dự trình diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu […] theo quy định pháp luật”. Hoặc nếu không, ở vai trò của lãnh đạo cấp Sở, ông Động phải chỉ rõ cô Huyền Anh đã vi phạm những quy định luật pháp gì, thay vì cũng chỉ đưa ra những nhận xét đơn thuần như một trong những người siêng năng theo sát diễn biến trên facebook Bà Tưng? Từ trào lưu nhấn nút like hay anti- Bà Tưng, có thể thấy nhận định của Gustave Le Bon - Nhà tâm lý học từng lớp người Pháp - không sai khi đưa ra lý thuyết “tâm lý đám đông”. Rằng một đám đông khi tức giận, nó chỉ là một khối u mê, không lý trí; khi rung động nó chỉ là tiếng hô vang, gào thét trong nước mắt. Nó chính là mảnh đất tạo ra hào kiệt, nhưng cũng là cơn cuồng phong tàn phá từng lớp. Sự tàn phá của nó đến đâu tùy thuộc vào sức mạnh của giáo dục và những nhà lãnh đạo công minh. Nếu một đám đông giận dữ chỉ tạo ra một nhà quản lý nhu nhược, thì đó chính là trái đắng dành cho họ kèm theo điểm 0 cho cả một nền giáo dục khi chỉ tạo ra những công dân không có khả năng chống sống phản vệ văn hóa. Nên đằng sau những cơn tức giận trước “hành động phản cảm” Bà Tưng, người ta còn thấy hàng nghìn bình luận trong bực tức, ghen tức nhỏ nhen - lại thêm một minh chứng cho sự thất bại của văn hóa lẫn giáo dục. Có lẽ, cái chúng ta thiếu chính là cái nhìn thản nhiên trước cô gái trẻ mặc áo ba lỗ không đồ lót đang chứng minh lối sống của mình sẽ tạo ra giá trị nào đó, trước mắt là hữu ích cho cô ta. Chúng ta có thể bất bình, có thể cất lời dạy bảo. Nhưng chẳng thể chứng minh nó sai chỉ bằng cách ngăn chặn trong hỉ hả, vùi dập trong tức tối bất chấp lý lẽ thường ngày trong cách hành xử của con người và cả sự tôn ti trật tự trong luật pháp.